Bakım ve Defin Hizmetleri Şube Müdürlüğü ile İlgili Çeşitli Hükümler:

MADDE 9 –  Bakım ve Defin Hizmetleri Şube Müdürlüğünün çalışma usul ve esasları hakkında çeşitli hükümler;

a) Mezarlıklarda Başkanlıkça verilen hizmetlerin ücret tarifeleri ve mezarlıkların sınıflandırılması her yıl Adana Büyükşehir Belediye Meclisince belirlenir.

b) Tüm mezarlıklara defnedilecek cenazeler için yer tahsisi Encümen kararı yapılır. Tüm mezarlıklarda o yılki ücret tarifesi üzerinden yer bedeli tahsil edilerek Başkanlıkça Mezar Yeri Kullanım Belgesi verilir.

c) Yeni düzenlenecek mezarlıklar ile mevcut mezarlıkların yeni gelişme alanlarındaki mezar ebatları 3,5 (1,4x2,5) m², derinliği 150 cm olarak düzenlenir.

ç) Daha önce düzenlenmiş defin alanlarındaki mezar ebatları adanın düzenine göre 4,5 (1,5x3) m² ve 6 (2x3) m², derinliği 150 cm olarak düzenlenmeye devam edilir.

d) Mezarlıklarda çocuk (0-84 ay [84 ay dahil]) mezar ebatı 1,2 (0,8x1,50) m², derinliği 150 cm olarak düzenlenir. Ayrıca cenin olarak ölü doğumlarda, sağlık kuruluşlarınca adına Ölüm Belgesi veya benzeri belge düzenlenenlere çocuk cenazesi hükümleri uygulanır.

e) Ekaliyet mezarlıklarında (Gayri Müslim) mezar yeri tahsisleri bu yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3,5 (1,4x2,5) m² olarak düzenlenir. Bu mezarlığa defnedilen cenazeler için Mezar Yeri Kullanım Belgesi talep edilmesi halinde, mezarlığın bulunduğu Grup ücret tarifesi üzerinden mezar yeri bedeli tahsil edilerek Encümen kararı ile Başkanlıkça mezar yeri tahsis edilir.

f) Çocuk cenazesinin defni sırasında çocuk mezarı yanından mezar yeri almak istenmesi durumunda, normal defin alanlarından mezar yeri tahsis edilip çocuk cenazesi buraya defnedilir. Cenazenin yanındaki mezar yeri ise ücret tarifesi üzerinden tahsis edilir.

g) Standart ölçüler, yukarıda belirtilen ölçüler olmasına rağmen (arazi yapısı, uygulanacak teknoloji, mezarlık arazilerinden maksimum fayda sağlanması ve düzen oluşturulması, eski bir cenazenin yanı olması vb. nedenlerle) daire başkanlığı bu ölçülerde değişiklik yapabilir.

ğ) Mezar Yeri Kullanım Belgesi veya kayıtlarda belirtilen ölçüler dışında çevrildiği tespit edilen mezar yerleri boş mezar yeri bedeli alınarak ek ölçü Mezar Yeri Kullanma Belgesine işlenir. Boş mezar yeri bedelinin ödenmemesi halinde ölçü dışındaki mezar yeri boşaltılır.

h) Mezarlıklar; Grup I, Grup II, Grup III ve Grup IV mezarlıklar olarak sınıflandırılmıştır. Grup I mezarlıklarda (Asri, Akkapı, Buruk, Kabasakal ve Küçükoba) Grup II (Ceyhan ve Kozan ), Grup III ve Grup IV mezarlıklarda belediye meclisinin belirlediği mevcut ücret tarifeleri geçerlidir.

ı) Grup III ve Grup IV mezarlıklarda parselasyon haritaları oluşturulmadan önce isme ve aileye mezar tahsisi yapılmayacak, yalnızca ölüm anında cenaze sahiplerinin müracaatı ile uygun görülen defin alanına cenaze defnedilecek. Mezar Yeri Kullanım Belgesi talep edilmesi halinde o yıl ücret tarifesinde ki mezar yeri bedeli tahsil edilerek mezar yeri tahsisi yapılacaktır.

i) Kimsesiz cenazeler daire başkanlığınca belirlenen mezarlıklara ücretsiz olarak defnedilir.

j) Ücretsiz Mezarlar; parselasyonu yapılmış ve usulüne uygun olarak kazılmış, kalıcı nitelikte üzerine sanduka ve süsleme yapılması yasak olan ve 1593 Sayılı Hıfzıssıhha Kanunu gereği gereksinim halinde defin tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra kaldırılabilecek mezarlardır. Kimsesizlere ait mezarların yeniden defne açılabilmesi için Belediye Meclisince karar alınır. Basın ve diğer iletişim araçları ile kamuoyuna duyurulur. Cenazelerinin kalan kısmını paralı alanlara naklettirmek isteyenlerin nakil işlemi o yılki ücret tarifesi üzerinden yapılır.

k) Kimliği meçhul ölüler ile adli olaylar neticesinde ölen cenazelerin mezarlıklara gömülebilmesi için adli merciler (Cumhuriyet Başsavcılıkları) tarafından düzenlenmiş Defin Ruhsatı gereklidir. Devlet hastaneleri ve diğer Sağlık kuruluşlarının düzenlemiş olduğu Ölüm Belgesi defin işlemlerinde geçerlidir. Kimliği meçhul cenazeler ölüm raporu ile numarataj sırasına göre mezarlıklara ücretsiz olarak defnedilir.

l) İsme Tahsis Edilen Mezarlar; Bu mezarların tahsisi ölümden önce yapılır. Bu mezarlar, Belediye Meclisinin belirlediği ücret tarifesi üzerinden Encümen kararı ile isme tahsis işlemi yapılır. Genel projeyi bozmamak kaydıyla bir isme altı kişilik mezar yerinden fazla tahsis yapılmaz.

m) Aileye Tahsis Edilen Mezarlar; Bu mezarların tahsisi Belediye Meclisinin belirlediği ücret tarifesi üzerinden Encümen kararı ile aileye tahsis yapılır. Tahsisi talep eden kişinin annesi, babası, kardeşleri, eşi ve çocukları ile çocuklarının çocukları (1. ve 2. derece kan hısımları ile eşi) defnedilebilir. Tahsisi talep eden kişi sayılan akrabalarının arasından kimlerin defnedilmesi ya da defnedilmemesi gerektiğini sağlığında belirleyebilir. Belirlediği isimleri tahsis anında daire başkanlığına bildirmek zorundadır.

n) Ücretsiz defnedilen cenazelerin mezar yerleri; cenazenin varisleri tarafından 5 yıl içerisinde ücret karşılığı Mezar Yeri Kullanım Belgesi almaları şartı ile mezar inşaatı yapım izni alınarak etrafının maksimum 50 cm yüksekliğinde beton vb. yapı malzemeleri ile çevrilmesi (demir vb. malzeme ile mezar yerinin etrafının çevrilmesi yasaktır), aynı zamanda tek kişilik mezarlarda baş taşı maksimum 60 (boy) X 80 (en) cm edatında, birden çok mezarlarda yükseklik sabit kalmak kaydı ile eni her mezar için 40 cm artırılabilir.

o) Günlük Defin Mezar Yerleri; Bu mezarlar ölüm anında mezar yeri olmayan cenazeler için ücretsiz tahsis edilir.

ö) Mükerrer Defin; Definden sonra beş yılını tamamlayan her türlü mezara cinsiyet farkı gözetmeden varislerinden onay alındıktan sonra ikinci bir cenaze defnedilebilir.

p) Nakl-i Kabir; Adana Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde, cenaze sahibi naklini yapacağı mezarlıklardan tarifede belirtilen boş mezar yeri bedelini ödeyerek, Mezar Yeri Kullanım Belgesini alıp, nakl-i kabir yapabilir. Gömü tarihinden itibaren 5 yılı geçmiş aile mezarlığına da nakl-i kabir yapılabilir. Boş kalan yerin kullanım hakkı da Belediyeye geçer (ancak cenaze defninden önce tahsise alınmış aile mezar yerleri ile isme tahsisli mezar yerlerinin kullanım hakkı sona ermez). Nakl-i kabirin yapılabilmesi için; Mezar Yeri Kullanma Belgesi sahibi veya varisi/varisleri ile nakli yapılacak cenazenin veraset ilamındaki tüm varislerinin noterden muvafakat vermeleri gerekmektedir. Adli ve idari nakli kabirlerde cenaze sahiplerinin muvafakatı aranmaz, nakl-i kabir için ücret alınmaz ve yapılan işlemlerden cenaze sahipleri haberdar edilir. Adli ve idari nakl-i kabirler hariç, defin tarihinden itibaren 1 yıl geçmeden cenazenin nakli yapılamaz.

r) Bulaşıcı hastalıktan ölenlerin mezarları bir sene geçmedikçe açılamaz. Başka bir mahalle nakli yapılamaz.

s) Nakl-i kabir işlemlerinde belediye doktorunun görüş ve izni alınarak nakl-i kabir yapılır.

ş) Nakl-i Kabir ücret tarifesi (yer bedeli hariç) her yıl Belediye Meclisi tarafından belirlenir. Günlük defin mezar yerlerine nakl-i kabir yapılamaz.

t) Adana il sınırları içinde cenaze definlerinin her türlü kayıt ve defterlerin tutulması ile cenazelerle ilgili tüm faaliyetler Başkanlık tarafından yürütülür. Cenaze ve defin işlemleri ile ilgili olarak özel şahıslar ticari faaliyet gösteremezler. Ancak kurum ve kuruluşlar kendi mensuplarının cenazelerini kendi araçları ile mezarlığa nakledebilirler.

u) Adana Büyükşehir Belediyesine bağlanan mahalle mezarlıklarının kayıt işlemleri mahalle muhtarları tarafından yerine getirilecektir.

ü) Mezarlıklara defnedilen ölülerin Ölüm Belgesi, Tahsilat Makbuzu ve diğer evraklar kütük defterine işlenerek arşivlenir.

v) Ölüm Belgesi veya Defin Ruhsatı ile getirilen cenazeler gasilhanelerde yıkanır ve dini vecibelere uygun şekilde defin yapılır. Vatandaşın talebine göre iş yoğunluğu dikkate alınarak cenazeler evde, camide ve cenaze yıkama aracı veya römorklarında yıkanabilir.

y) Mezar yeri Kullanım Belgeleri 25 yılda bir belge sahibinin vukuatlı nüfus kaydında veya veraset ilamında adları bulunan varislerinden ilk müracaat edenin adına yenilenir. 25 yıl sonunda belgesi yenilenmeyen mezar yerleri için 5 yıl ek süre verilir. Bu husus mezar yeri kullanım belgelerinin üzerine şerh düşülür. Bu sürede de müracaat olmadığı takdirde mezar yeri kullanım hakları Başkanlığa geçer.

z) Cenaze için mezar yeri tahsisleri; defin edilen kişinin sırasıyla eşi, oğlu-kızı, ana babası, kardeşi gibi en yakın mirasçılarına yapılır ve ilgili kişiye Mezar Yeri Kullanım Belgesi verilir.

aa) İsme veya aileye tahsisli mezarlarda, mezar sahiplerinin isteği doğrultusunda mezar yerinde cenaze defni yapılmamış olması ve varsa yapılmış olan alt-üst yapıların kaldırılması kaydıyla mezar yerinde boşalma olursa hak sahibinin müracaatı halinde tahsis anındaki ücret tarifesi üzerinde Encümen kararı ile iade edilebilir.

bb) Doğal afetlerde ölenlerin defnedildiği mezarlıklarda mezar yerleri yasal varislerine ücretsiz olarak tahsis edilerek Mezar Yeri Kullanım Belgesi ve Mezar İnşaat izin Belgesi verilir.

cc) Adana il sınırları içinde bu yönergenin kabulü tarihinden önce kurulmuş bulunan mahalli mezarlıklara defin işlemini yasaklamaya, yeni mezarlık alanlarını açmaya ve defin hizmetlerinin yasaklandığı mezarlıklarda bulunan kemiklerin nakline Büyükşehir Belediye Meclisi yetkilidir.

çç) Metropol Belediyelerin hazırladığı imar planları nedeniyle; kaldırılması, korunması veya yeniden kurulması planlanan Bölge mezarlıkları Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından onaylanır. Ancak imar planı nedeniyle yol geçme zorunluluğu bulunan mezarların kaldırılması için İçişleri Bakanlığının onayı gerekir. Mezarlık alanları park, bahçe, meydan, otopark, çocuk parkı, yeşil alan gibi nedenlerle kaldırılamaz.

dd) Cenaze hizmetlerinin kutsallığı nedeniyle belediyenin diğer birimleri gerektiğinde Başkanlığın görevlerine katkıda bulunmakla yükümlüdür.

ee) Ölüm halinde (sıralı mezarlıklarda) mezar yanında boş mezar yeri varsa cenaze yakınlarının talebi halinde bir veya birden fazla mezar yeri 3 iş günü süre ile rezerve edilir, Ancak cenaze yakınının bu süre zarfında rezerve edilen mezar yerini almamasından dolayı Adana Büyükşehir Belediyesi sorumlu değildir.

ff) Eskiden cenazenin definli olduğu veya boş mezar yerine ait kullanma belgesi alınmış, ancak herhangi bir sebeple (yol, ağaç büyümesi, toprak kayması vb.) defin yapılamayacak yerler için aynı mezarlıkta veya başka bir mezarlıktan cenaze anında yer tahsisi yapılır. Eski belge bu yer için geçerli sayılarak arşiv kayıtlarına işlenir.

gg) Mezar Yeri Kullanım Belgesi alınan boş mezar yerlerine veya cenazenin üzerine sehven başka bir cenaze gömülmüş olan yerler için aynı mezarlık içinde veya başka bir mezarlıktan Mezar Yeri Kullanım Belgesine istinaden Encümen kararı ile mezar yeri tahsis edilir. Bu durum Mezar Yeri Kullanım Belgesine ve arşiv kayıtlarına işlenir.

ğğ) Mezar yeri kullanım belgesi tapu değildir. Mezar yerinin mülkiyeti belediyeye aittir. Varislerinin dışında 3. Şahıslara satılamaz, devredilemez, defin için kullandırılamaz. Cenaze defni konusunda; kan ve sıhri bağı olmayan kişilerin, mezar sahibinin muvafakatı olsa dahi defni yapılmaz.

hh) 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin Çıkma İzni Almak Suretiyle Türk Vatandaşlığını Kaybeden Kişilere Tanınan Haklar Başlıklı 52. Maddesi gereğince; yabancı uyruklu şahıslar mezarlıklara defnedilebilir, bu kişilere mezar yeri tahsisi yapılabilir.

ıı) Adli makamların (C. Başsavcılıkları, Mahkemeler) mezarların açılması, DNA testi için parça alınması ve otopsi işlemleri, ilgili makamların resmi yazısına binaen ilgili makamların nezaretinde yapılır.

ii) Mezarların alt ve üst yapılarının, yönergede belirlenen boyutlara uygun olması zorunludur. Denetim daire başkanlığı personeli tarafından yürütülür. Biçim ve ölçülere aykırı olarak yapılan mezarların yıkımı daire başkanlığının teklifi üzerine Belediye Encümeninin kararı ile gerçekleşir. Bu kararı uygulamaya daire başkanlığı yetkilidir.

jj) Cenaze nakil vasıtaları, resmi görevliler ve mezar yapımı ile iştigal eden levazımatçıların malzeme taşımakta kullandıkları araçlar (bu araçlar mezarın başına malzemeyi bıraktıktan sonra idarenin göstereceği yere park etmek koşuluyla) dışındaki araçların mezarlığa sokulması yasaktır. Ancak sakatlar, yaşlılar resmi görevliler ve güvenlik açısından önem arz eden araçlar idarenin izni dâhilinde mezarlıklara sokulabilir.

kk) Şehrin veya şehir mezarlıklarının uygun yerlerinde ayrı dine mensup ölüler için mezar yerleri tahsis edilir. Ancak Müslüman mezarları ile ayrı dine mensup mezarlar arasında yol gibi mesafeler bırakılır. Mezarlıklarda Müslüman mezarlarına Gayri Müslim, Gayri Müslim Mezarlığına da Müslüman defnedilemez.

ll) Yurt dışından getirilen cenazeler için, deniz ve hava limanı doktorunun verdiği belgenin aslı ve cenazenin teslim alındığı ülkede verilen belgelerin (Başkonsolosluk, Konsolosluk) birer sureti alınır.

mm) Mezarlık ziyaret saatleri mevsim şartlarına göre daire başkanlığı tarafından belirlenir ve ziyaretçilerin görebileceği şekilde asılır.

nn) Sağlık kuruluşlarından gönderilen doku, organ parçaları, poşet, pansuman malzemesi, enjektör, örtü ve bez parçası gibi atıklar mezarlık içine gömülemez.

oo) Mezar inşaatı ve mezarlıklarda yapılacak her türlü çalışma Daire Başkanlığının iznine tabidir.

öö) Büyükşehir Belediye Meclis kararıyla mezar sahiplerinden mezar yeri yapımı için Mezar İnşaat İzin Belgesi bedeli alınır ve mezar yeri yapım izni verilir.

pp) Mezar inşaatçıları, mezar inşaatı yapabilmesi için Daire Başkanlığından Çalışma İzin Belgesi alırlar. İzin belgesi alan inşaatçıların kayıtları Bakım ve Defin Hizmetleri Şube Müdürlüğü tarafından tutulur. Çalışma İzin Belgesi almış olan mezar inşaatçıları yanlarında çalıştıracakları işçiler için Daire Başkanlığından onay alırlar.

rr) Daire Başkanlığına bağlı mezarlıklarda çalışan mezar inşaatçılarından mezarlıklarda yıllık Çalışma İzin Belgesi için, her yıl içinde bulunulan yılın Belediye Meclisince onaylanan ücret tarifesinde belirtilen ücret tahsil edilir.

ss) Mezarlıklarda; İzinsiz mezar inşaatı yapılamaz, Mezar inşaatçıları ve yanlarında çalıştırdıkları işçiler, mezarlıklardaki görevli personele sözlü hakaret ve fiili mukavemette bulunamazlar.

şş) Yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı hareket edenler için, önce Çalışma İzin Belgesi kadar ceza uygulanır, tekrarı halinde çalışma izin belgesi iptal edilir.

tt)  Mezarlıklarda idarenin belirlediği yerlerde veya teknelerde inşaat harcı yapılacaktır.

uu) Mezar inşaatçıları ve yanlarında çalıştırdıkları işçiler, mezar bakım işi ve bahçıvanlık yapamazlar.

üü) İdarenin belirlediği ölçüler dışında mezar inşaatı yapılamaz.

vv) Mezar inşaatçıları ve mezar sahipleri inşaattan sonra kalan atıkları mezarlıktan kaldırmak zorundadır.

yy) Sigortasız işçi çalıştırılamaz.

zz) Çalışma İzin Belgesi başka şahıslara devredilemez.

aaa) Çalışma İzin Belgesi olan mezar inşaatçılarının yanında çalışanlar kendi adlarına iş yapamazlar.

bbb) Mezar inşaatçıları mezar sahipleri ile yaptıkları sözleşmenin hükümlerini yerine getirmek ve kusursuz hizmet vermekle mükelleftir.

ccc) Daire Başkanlığının belirlediği tarih ve saatlerde mezar inşaatı yapılacaktır.